(Informacja dla bibliotekarzy III rundy PRB: projekt modelowy "edukacja ekonomiczna").

Celem projektu jest dostarczenie dorosłym mieszkańcom wiedzy i informacji, które pomogą im w mądrym gospodarowaniu swoim budżetem domowym. Biblioteka stanie się miejscem, w którym można: • poczytać lub wypożyczyć podręczniki, prasę i inne materiały drukowane lub multimedialne, w których zawarte będą informacje i wskazówki nt. domowych finansów, • poznać wiarygodne strony internetowe oferujące wiadomości ze świata finansów lub bezpłatne narzędzia, kursy bądź gry edukacyjne związane z ekonomią, • wziąć udział w ciekawym spotkaniu, aby dowiedzieć się, jak korzystać z bankowości elektronicznej, jak oszczędzać i jak być świadomym konsumentem, który kupuje to, czego faktycznie potrzebuje.

Działania w ramach projektu obejmowałyby: • prowadzenie w bibliotece czytelniczo-multimedialnego działu pt. „Moje finanse”, który zgromadziłby różnego typu zasoby związane z finansami, np. poradniki, prasę, linki do stron internetowych, narzędzia multimedialne, gry ekonomiczne, tablicę z aktualnościami, • promowanie tych zasobów, np. w formie tablicy, w Internecie (np. na stronie biblioteki czy lokalnego serwisu) lub za pomocą innych sposobów, • organizację cyklu trzech spotkań i warsztatów dla grupy od kilkunastu do kilkudziesięciu osób z udziałem specjalistów znających się na zarządzaniu finansami, ubezpieczeniach czy bezpiecznym korzystaniu z pożyczek i zakupów na raty, a także wiedzących, jak nie dać się zmanipulować reklamom i bezpiecznie zrobić zakupy przez Internet.

Z kłopotami finansowymi borykamy się niemal wszyscy. Niezależnie od dochodów, ponoszonych wydatków, liczby członków rodziny, części kraju w którym żyjemy, warunków mieszkaniowych, powszechnie odczuwamy brak wystarczającej ilości pieniędzy. Zjawisko ma też drugą stronę: uskarżamy się na niskie dochody, a jednocześnie statystyczny Polak wyrzuca rocznie 10 kg żywności wartej 270 zł. Do nagannego postępowania przyznaje się 40% obywateli naszego państwa. Ponad 3,5 mln rodaków dosięgnęły w 2012r. roku egzekucje komornicze za lekkomyślnie zaciągnięte i niespłacane kredyty w instytucjach pozabankowych. Prawie ¾ Polaków deklaruje, że nie posiada żadnych oszczędności. To poważne zagrożenie w przypadku utraty pracy czy świadczeń pomocy społecznej. Choć wszyscy posługujemy się pieniędzmi, w edukacji formalnej nie ma miejsca na naukę zarządzania nimi.

Projekt stwarza możliwość doskonalenia umiejętności gospodarowania zasobami materialnymi oraz korzystania z usług finansowych. Nabyta wiedza może zapobiec podjęciu brzemiennych w skutkach decyzji finansowych w codziennych sytuacjach.

Opisana wyżej formuła projektu pozostawia możliwość jego modyfikowania w zależności od specyfiki lokalnej, potrzeb mieszkańców, doświadczeń osoby koordynującej, możliwości biblioteki. Wymaga wcześniejszego przemyślenia, oparcia się na wcześniejszych doświadczeniach własnych, stwarza okazję realizacji nowych działań. Projekt niesie ze sobą minimalne ryzyko.

Warto zwrócić uwagę, co można kontynuować po projekcie, bez dodatkowego wsparcia grantowego. Biblioteka będzie wyposażona w niezbędne zasoby, nie tylko materialne (dział tematyczny), ale też kompetencyjne (wiedzę, umiejętności i doświadczenie bibliotekarzy, umożliwiające aktualizację działu i organizację wydarzeń). Warsztaty w ramach projektu mogą zainicjować stałe, np. comiesięczne spotkania. Być może znajdzie się ktoś, kto zechce je prowadzić w ramach pracy w instytucji (jak np. powiatowy rzecznik praw konsumenta) albo wolontariatu. Tematy spotkań mogą proponować sami uczestnicy. Warto ich posłuchać, czego potrzebują.

Jeśli spotkania z czytelnikami są kontynuowane, warto np. co trzy miesiące spotkać się z zespołem, by dokonać ewaluacji prowadzonych działań oraz określić sposób ich doskonalenia i kierunki rozwoju.

Szukając ekspertów do współpracy (np. prowadzenia spotkań/warsztatów) koniecznie należy unikać osób o kontrowersyjnych opiniach w środowisku. Prowadzący nie powinni mieć interesu kreowania własnej osoby bądź reprezentowanej przez siebie instytucji w projekcie (unikamy przedstawicieli banków, instytucji doradztwa finansowego, ubezpieczeniowych, władz publicznych, itp.). Bardzo ważne jest, aby podjęta inicjatywa nie była utożsamiana z działalnością komercyjną (np. banku czy instytucji pożyczkowej) albo z aktywnością osoby fizycznej pragnącej zyskać sympatię mieszkańców (np. ubieganie się o stanowisko obsadzane w wyniku wyborów). Praktyka dowodzi też, że wartości merytorycznej nie wnoszą „zawodowi działacze”, którzy występują w wielu inicjatywach, ale są nadmiernie obciążeni czasowo.

Autor inspiracji: Krzysztof Kacuga