** Pełne treści książek on-line teraz ** - to kwintesencja tego, czego coraz częściej oczekują od nas czytelnicy, przyzwyczajeni do łatwego, natychmiastowego dostępu do potrzebnych im materiałów w Internecie, nie zawsze świadomi ograniczeń jakie na biblioteki nakładają przepisy prawa, tym bardziej nie ciekawi ograniczeń ekonomicznych z jakimi muszą się one borykać. Można przypuszczać, że w przyszłości dostęp do książek elektronicznych będzie postrzegany jako standardowa usługa biblioteki i stanie się ważnym elementem jej wizerunku – tak jak dziś katalog OPAC. Ze wszystkimi tego konsekwencjami.
** Zabukuj sobie Ibuka ** – to nazwa projektu, w którym w latach 2011/12 Dolnośląska Biblioteka Publiczna oferowała dostęp do pełnych tekstów książek on-line z platformy libra.ibuk.pl wydawnictwa PWN tylko swoim czytelnikom. Ówczesny budżet projektu pozwolił na zakup tylko 148 tytułów książek. Już wtedy stało sie jasne, że samodzielnie nie zbudujemy oferty ibuków atrakcyjnej dla czytelników. Dlatego od roku 2012 zapraszamy do współpracy w finansowaniu zakupu ibuków inne biblioteki publiczne z terenu Dolnego Śląska. Tym, wspólnym, sposobem w 2012 roku kupiono dostęp do 1099 książek, w 2013 - 2294, w 2014 - 2952, 2015 - 2973. Co roku zakup jest realizowany przez około 50 bibliotek.
**Razem taniej - ** żadna z bibliotek, kupujacych ibuki razem z nami, nie kupiłaby ich w takiej ilości samodzielnie. Od tego czasu w Polsce powstało kilka konsorcjów kupujacych książki elektroniczne w PWN na podobnych zasadach.
Głównym ograniczeniem w korzystaniu z platformy libra.ibuk jest koszt subskrypcji tytułu. Koszt jednego tytułu w abonamencie rocznym to średnio ok. 48 zł. Zakup 100 tytułów oznacza więc wydatek 4800 zł – co roku. Czy 100 tytułów wystarczy aby wygenerować stałe zainteresowanie czytelników? Przypomnijmy, że system UKD składa się z 10 działów głównych, a więc czysto teoretycznie, 100 tytułów pozwoli nam „obsadzić” każdy z nich jedynie dziesięcioma książkami. Trudno nazwać taka ofertę wyczerpującą. Ceny Ibuków utrudniają stworzenie atrakcyjnej oferty w indywidualnym zakupie, a powielanie tych samych tytułów w różnych bibliotekach powoduje marnowanie środków.
Jednym z podstawowych założeń projektu jest zasada korzyści, wedle której każda z bibliotek ponosi niewielką część udziału w kosztach całego przedsięwzięcia, ale korzysta z całości jej efektów - tj. daje swoim czytelnikom darmowy dostęp do wszystkich wspólnie wykupionych tytułósw. Dzięki temu wiele bibliotek może zaoferować czytelnikom książki elektroniczne, których samodzielnie w ogóle by nie kupiło.
Pierwsze działanie jakie nalezy podjąć, to organizacja grupy bibliotek, które będa realizować wspólny zakup. Mogą to być biblioteki powiatu lub województwa, niekoniecznie tylko publiczne. Pamietać należy, że skład grupy, rodzaj wchodzacych w nią bibliotek, będzie miał wpływ na wybór tytułów; np.: biblioteki publiczne moga być w miejszym stopniu niż naukowe zainteresowane literaturą akademicką.
-
Znajomość podstawowych warunków zakupu Ibuków.
-
Ustalenie zasad współpracy bibliotek, w tym zwłaszcza zasad współfinansowania np.: wszyscy po równo, wg. wielkości biblioteki, czy każdy płaci ile chce (ale to trochę ryzykowne) .
-
Ustalenie ew. minimalnych warunków udziału bibliotek w projekcie.
-
Pisemne zaproszenie bibliotek do współpracy
-
Biblioteki składają pisemne deklaracje udziału w projekcie, z zaznaczeniem kwoty jaką chcą na to przeznaczyć.
-
Wspólny wybór tytułów
-
Realizacja zakupu (np.: przetarg) i podpisanie umowy
-
Wsparcie akcji informacyjnej na terenie bibliotek, pomoc w dystrybucji materiałów promocyjnych PWN.
Wszystkie biblioteki, które biorą udział w projekcie mają dostęp do portalu statystycznego, za pomocą którego mogą śledzić wykorzystanie ibuków przez swoich czytelników (swoich - tj. tych którym same wydały kody dostępu do platformy libra.ibuk.pl). Kontrola wykorzystania platfrormy i poszczególnych, zakupionych tytułów ibuków, pozwala w kolejnych latach dopasować ofertę do potrzeb środowisk czytelniczych w obsługiwanych przez daną bibliotekę.