Diagnozowanie potrzeb oraz projektowanie oferty kulturalnej i edukacyjnej skierowanej do osób dorosłych jest chyba jednym z najtrudniejszych wyzwań stojących przed wszystkimi pracownikami sektora kultury, w tym również przed bibliotekarzami. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele. Jedną z nich jest na pewno współczesny, pędzący styl życia. Codzienne zabieganie i natłok obowiązków sprawia, że dorośli, szczególnie pracujący, rzadko uczestniczą w dedykowanych im działaniach - zwyczajnie nie mają na to czasu. Proponowana inicjatywa musi być albo niezwykle atrakcyjna i potrzebna, albo tak dostosowana do możliwości czasowych, aby użytkownik mógł włączyć uczestnictwo w rytm rutynowych obowiązków. Jeśli chodzi o szeroko rozumiane działania edukacyjne utrudnieniem może być również fakt, iż w świadomości wielu osób panuje przekonanie, że edukacja kończy się w momencie otrzymania dyplomu ukończenia studiów. Wiemy jednak, że nie może być bardziej mylnego podejścia. Stąd też obecnie coraz częściej organizowane są akcje i inicjatywy promujące ideę uczenia się przez całe życie. Jedną z nich są na pewno Dni uczenia się Dorosłych, które w tym roku odbywały się w terminie 15 września - 15 października. Była to doskonała okazja do przeprowadzenia w wielu instytucjach i organizacjach, szeroko promowanych działań dla dorosłych. 

Dni uczenia się dorosłych 2019 w bibliotece 

Filia nr 38 MBP w Lublinie również włączyła się w tą inicjatywę proponując cykl trzech warsztatów związanych z rozwojem osobistym, które stały się pretekstem do rozpoczęcia cyklicznych spotkań dla dorosłych. Podczas pierwszego spotkania pt: “Od marzeń do realizacji - odkryj swoje mocne strony” - uczestnicy mieli możliwość odkrycia indywidualnych zasobów, przyjrzenia się swoim wartościom i pracy z celem. Spotkanie przebiegło w atmosferze otwartości i zrozumienia. Zadaniem drugiego warsztatu było oderwanie uczestników od codzienności poprzez rozbudzenie pasji artystycznych. Podczas jego trwania powstały literackie zakładki do książek wykonane metodą decoupage. Ostatnie spotkanie natomiast poruszało zagadnienia związane z komunikacją i asertywnością. Uczestnicy mieli możliwość przyjrzenia się temu jak postrzegają siebie, dowiedzieli się czym właściwie jest asertywność i w jaki sposób może pomóc w codziennym życiu. Poznali techniki i metody asertywnej komunikacji, a także sposoby obrony własnych granic. Wszystkie spotkania prowadzone były metodami aktywnymi, dawały przestrzeń do rozmowy i wymiany doświadczeń - co według uczestników było bardzo ważnym i potrzebnym elementem. Był to pierwszy raz, kiedy Filia zaproponowała osobom dorosłym spotkania w formie krótkich szkoleń dotykających problematyki kompetencji miękkich. Zainteresowanie warsztatami pokazało, że jest to jeden z obszarów, w którym osoby dorosłe chcą się rozwijać. Zorganizowanie tych wydarzeń w ramach Dni uczenia się Dorosłych pozwoliło dotrzeć do szerszego grona odbiorców. 

Czym jest biblioteka dla dorosłego człowieka? 

Jakie jeszcze działania możemy zaproponować osobom dorosłym w bibliotece? Poszukując odpowiedzi na to pytanie musimy zastanowić się nad tym czym jest obecnie biblioteka i jakie ma pełnić funkcje? Podejmując próbę odpowiedzi można pokusić się o stwierdzenie, że jest to miejsce spotkań odbywających się na wielu płaszczyznach. Niezmiennie od wieków biblioteki umożliwiają obcowanie z literaturą i sztuką, są sprawdzonym źródłem zdobywania wiedzy. W dobie cyfryzacji i globalizacji umożliwiają dostęp i naukę korzystania z nowych technologii. Coraz częściej stają się również miejscem spotkania z drugim człowiekiem. To tylko kilka obszarów, w ramach których zaspokajają potrzeby swoich użytkowników - również tych dorosłych. Trzeba jednak pamiętać, że każda inicjatywa musi nie tylko odpowiadać na realne problemy, ale również być dostosowana do możliwości czasowych i preferencji grupy docelowej. Jeśli chodzi o osoby dorosłe zadanie to wydaje się być szczególnie trudne. Nie jest jednak niemożliwe. 

Każdy, kto choć przez chwilę pracował w bibliotece wie, że poszczególne książnice mają swoją specyfikę, dysponują zróżnicowanymi zasobami i możliwościami zarówno finansowymi jak i personalnymi. Nie jest również tajemnicą, że bibliotekarze działają na wielu płaszczyznach prezentując cały wachlarz kompetencji. Podejmowanie przez nich inicjatywy są przemyślane i dostosowane do lokalnych społeczności. Każde działanie, które przyciąga użytkowników do biblioteki służy promocji czytelnictwa i jest wstępem do kształtowania postaw czytelniczych. 

Poszukując inspiracji dotyczących inicjatyw dedykowanych osobom dorosłym można zajrzeć do treści publikowanych na EPALE - ePlatformie Komisji Europejskiej na rzecz uczenia się dorosłych w Europie. To miejsce w sieci, podobnie jak portal labib.pl, tworzone przez praktyków i dedykowane praktykom działającym w bardzo różnych obszarach – andragogom, geragorom, trenerom, doradcom zawodowym, nauczycielom języków obcych, wykładowcom akademickim i... bibliotekarzom. Powstało z myślą o wymianie doświadczeń dotyczących wspierania edukacji dorosłych użytkowników i właśnie z tego względu może być cennym źródłem wiedzy dla środowiska bibliotekarskiego. Na przestrzeni ostatnich lat pojawiają się tam różnego rodzaju artykuły prezentujące dobre praktyki dotyczące pracy  z tą grupą dorosłych w bibliotekach. Aby dowiedzieć się czym dzielą się bibliotekarze korzystający z platformy wystarczy zajrzeć do zbioru artykułów, który znajduje się pod hasłem “Bibliotekarskie inspiracje”. Warto też zapoznać się z materiałami dotyczącymi nowych technologii wykorzystywanych obecnie w edukacji dorosłych, a także do wpisów dotyczących rozwoju pracowników. Istotny jest fakt, że wszyscy członkowie społeczności EPALE mogą się na niej dzielić swoimi przemyśleniami, inicjatywami i dobrymi praktykami. Wystarczy założyć darmowe konto, zalogować się i już można publikować, a następnie udostępniać swoje artykuły w mediach społecznościowych. Co ciekawe najczęściej czytane wpisy są promowane na profilach EPALE, a także tłumaczone na inne języki. Istotne jest jednak, aby publikowane inspiracje dotyczyły szeroko rozumianej działalności związanej ze wspieraniem edukacji osób dorosłych zarówno młodych jak i tych najstarszych.