Biblioteka otwarta dla małego człowieka.
„Bajkoteka – rodzinne poranki w bibliotece” to propozycja Gminnej Biblioteki Publicznej
w Lubiczu dla najmłodszych użytkowników biblioteki i ich rodziców/opiekunów.
Wszystko zaczęło się 5 lat temu, wówczas nasza biblioteka aplikowała w konkursie grantowym Fundacji BGK „Na dobry początek”, otrzymując dofinansowanie na realizację zajęć dla maluchów.
Projekt skierowany był do dzieci 2 - 4 letnich, które z różnych względów ,finansowych,
braku miejsc w placówkach czy świadomego wyboru rodziców, nie objęte były edukacją przedszkolną. Chcieliśmy by nasza biblioteka stała się miejscem regularnych spotkań dla rodziców z małymi dziećmi i wskazać, że jest to atrakcyjne miejsce na takie spotkania.
Pozostałe cele to:
- integracja dzieci i rodziców mieszkających na terenie gminy,
- wskazanie ciekawej formy spędzania czasu wolnego z własnym dzieckiem, pokazanie, że czas poświęcony dziecku nie będzie stracony, a wspólna zabawa wzmocni w dziecku poczucie bezpieczeństwa, podniesie jego samoocenę, nauczy współpracy i radzenia sobie w różnych sytuacjach,
- zapewnienie dzieciom oferty zajęć edukacyjnych stymulujących ogólny rozwój, które przygotują je do edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej,
- rozwinięcie miłości do książek - głośne czytanie bajek ma na celu ukazanie książki jako wartości międzypokoleniowej, rozbudzić zainteresowania czytelnicze u dzieci, a rodzicom uświadomić rolę literatury w rozwoju emocjonalno-społecznym dzieci,
- wsparcie pedagogiczne dla rodziców/opiekunów (pomoże zrozumieć radości i troski rodzicielstwa),
- podniesienie kompetencji bibliotekarzy w pracy z dziećmi
Projekt był odpowiedzią na potrzebę mam, babć, które przychodząc z dziećmi do naszej biblioteki, skarżyły się, że na terenie gminy nie ma innych atrakcji oprócz wyjścia na plac zabaw i do biblioteki. Chcieliśmy wyjść naprzeciw potrzebie rodziców, którzy opiekują się
w domu swoimi dziećmi i zaoferować im atrakcyjne formy spędzania czasu w naszej bibliotece.
Zorganizowaliśmy cotygodniowe warsztaty dla opiekunów z dziećmi, które w sposób kreatywny kształtowały więzi i bliskie relacje, poprzez odbieranie bodźców o różnym charakterze, stymulowały ogólny rozwój dzieci, a dla rodziców stworzono okazję do „wyrwania się” od nawału domowych obowiązków, do wzajemnego poznania i dzielenia się doświadczeniami.
Zajęcia zostały podzielone tematycznie:
Zmysłoteka - uczestnicy zachęcani byli do nieskrępowanej twórczości: brudzenia się, dotykania, wąchania, smakowania i eksperymentowania. Każde spotkanie to propozycja działań rozbudzających zmysły, zjednoczonych pod wspólnym tematem. Zachęcaliśmy dzieci do indywidualnej kreatywności, aby w atmosferze wspólnej zabawy mogły doświadczać zarówno przyjemności jak i wyciszenia przy zabawach sensorycznych. Był to również zbiór porad i przykładów dla rodziców podsuwający rozwiązania “W co się bawić?” „Jak zrobić coś z niczego”.
Poczytajki - głośne czytanie, zabawy artystyczne (plastyczne, drama) z poznanymi bohaterami - w atmosferze dobrej zabawy dzieci rozwijały miłość do książek, pobudzały wyobraźnię i stymulowały zdolności manualne.
Zabawkowo - to zabawy integracyjne przełamujące bariery, zachęcające dzieci do działania w grupie, pobudzające wyobraźnię i wyzwalające pozytywne emocje. Zabawy te łączyły wrażenia wzrokowe, dotykowe i ruch, wprowadzając radosny nastrój i odprężenie.
Hop-tralala - zabawy rytmiczne przy żywej muzyce. Wspólny śpiew, gra na instrumentach, zabawy ruchowe, zabawy ze śpiewem i tańce rozwijały w dziecku poczucie wspólnoty, zwiększą dyscyplinę i poczucie odpowiedzialności oraz umożliwiają tworzenie podstawowych więzi społecznych. Zajęcia te pozwoliły odkryć temperament i osobowość dziecka.
Dla rodziców zorganizowano warsztaty pedagogiczne, na których dowiedzieli się jak radzić sobie z trudnymi sytuacjami, kiedy dziecko wprowadza nas w zakłopotanie (wymusza płaczem, tupaniem kupno zabawki itp.), i z wieloma zachowaniami swoich pociech, które niekiedy przerastają najśmielsze oczekiwania rodziców. Staraliśmy się odpowiedzieć na pytania: Co zrobić, by rodzicielstwo było najradośniejszym doświadczeniem? Jak się zachowywać, by uniknąć frustracji, zmęczenia i irytacji przy wychowywaniu dzieci? Czy istnieje recepta na „dobre relacje z dziećmi”?
Rodzice/opiekunowie współuczestniczyli także w zajęciach z dziećmi: tańczyli, ćwiczyli, pomagali w pracach plastycznych itp.
Zajęcia trwały 4 miesiące, od marca do czerwca, raz w tygodniu 11 dzieci z rodzicami/opiekunami uczestniczyło w spotkaniach. Po zakończeniu projektu otrzymaliśmy mnóstwo pozytywnych opinii od rodziców i opiekunów dzieci, podkreślali oni wartość spotkań, wpływ na rozwój ich pociech, a we wrześniu, kiedy część z maluchów poszła do przedszkola okazało się, że dzieci, które przychodziły do biblioteki nie miały problemów z adaptacją w nowych, przedszkolnych, warunkach.
Zachęcone sukcesem projektu i pytaniami czy planujemy jeszcze takie zajęcia postanowiłyśmy je kontynuować. We wrześniu, już z własnych środków, zainaugurowałyśmy drugą edycję Bajkoteki. A po drugiej trzecią i w tym roku miałyśmy świętować 5-lecie, ale koronawirus pokrzyżował nasze plany…
Wielką frajdę sprawia nam obserwowanie dzieci jak się pięknie rozwijają, gdy na pierwszych zajęciach trochę nieśmiałe, schowane za opiekunów, niepewnie podchodzą do proponowanych zabaw, a z zajęć na zajęcia otwierają się, stają się bardziej odważne, poznają wzajemnie i reagują pozytywnie na siebie, witają radośnie kolejnych wchodzących uczestników. Poznają rytuały, jak jest czytanie bajki to wiedzą, że należy usiąść na piankowych puzzlach i słuchać, później będzie zabawa, każde dziecko ma nawet swoje ulubione miejsce przy stole. Po zajęciach rytmiki śpiewają piosenki i tańczą. Rodzice i opiekunowie mówią nam, że widzą pozytywne zmiany w zachowaniu dzieci, szczególnie jeśli chodzi o kontakty z grupą rówieśniczą, dzieci oswajają się z przebywaniem w grupie, rozwinęły swoje umiejętności manualne, zaczynają więcej mówić, nie boją się już tak nowych miejsc i sytuacji. Dla rodziców to znak, że dzieci dobrze przygotowują się do edukacji przedszkolnej.
Rodzice poznali także różne możliwości zabaw z dziećmi, do których można wykorzystać produkty dostępne w każdej kuchni (mąka, ziarna, sól itp.). Bardzo ważne jest też to, że dzieci kojarzą pozytywnie bibliotekę i chętnie do niej przychodzą, rodzice mówili, że dzieci nie trzeba namawiać do udziału w kolejnych zajęciach, w domu pytają kiedy „pójdą do dzieci”, wiedzą ,że po weekendzie jest spotkanie w bibliotece.
Wyznacznikiem sukcesu Bajkoteki jest dla nas także to, że kolejne dzieci z rodziny dołączają do bajkotekowej załogi. Najlepszym przykładem jest jedna z mam, która już 3 dziecko przyprowadza do biblioteki na nasze zajęcia, zaczęła przychodzić z 2-letnim synkiem na pierwszą edycję, a w nosidełku smacznie spała maleńka 3-miesieczna córeczka, jak tylko córeczka podrosła i zaczęła chodzić samodzielnie chętnie włączała się do zabaw, w których uczestniczył brat. Chłopczyk poszedł do przedszkola, a jego siostra została pełnoprawną uczestniczką naszych cotygodniowych spotkań, kiedy w rodzinie pojawiła się kolejna córeczka mama także zaczęła przyprowadzać ją na zajęcia ze starszą siostrą.
We wrześniu, jeśli sytuacja związana z pandemią pozwoli, planujemy kolejną edycję "Bajkoteki – rodzinnych spotkań w bibliotece".